Alpina – jedność w sile – od 1883 roku

Spoglądamy w przeszłość do roku 1883 – powstania zrzeszającej różnych podwykonawców i dystrybutorów marki Alpina. Jej członkowie nazywali siebie pieszczotliwie „Alpinistami” i przyświecał im ten sam cel: sukces zegarków Alpina.

Pierwsza zegarmistrzowska kooperacja

Wszystko zaczęło się w roku 1883 kiedy Gottlieb Hauser, zegarmistrz z Winterthur, założył Swiss Watchamakers Corporation („Corporation d’Horlogers Suisse”). Do inicjatywy przyłączyła się grupa zegarmistrzów chcących zorganizować swój proces manufakturowy. Nowy koncept szybko zyskał akceptację. Wspólnie z wykwalifikowanymi rzemieślnikami organizacja zaczęła tworzyć własne kalibry i powiększać sieć dystrybucji. Ebauches (kalibry bazowe) produkowane były przez fabrykę Alpina Ebauches w Genewie, należącą do Duret&Colonnaz, która odgrywała również istotną rolę w powstaniu pierwszych kalibrów Alpina. Finalne prace nad mechanizmami wykonywano w manufakturze w Bienne, siedzibie organizacji od roku 1890. Sukces przyszedł szybko, a nowe przedstawicielstwa otworzono w Niemczech oraz w Wschodniej i Północnej Europie. W roku 1901 zarejestrowano nazwę i znak towarowy „Alpina” – pojawiał się on wtedy tylko na tarczach najbardziej skomplikowanych modeli. Od samego początku czasomierze Alpina powstawały z wysokiej jakości komponentów, m.in. spirali breguetowskiej, kół balansowych ze złotymi śrubkami i ciężkich, złotych kopert.

Alpina Glashutte 1909-1922

By mieć swój udział także w niemieckiej bazie zegarmistrzowskiej, organizacja założyła w roku 1909 w Glashutte fabrykę „Pracisions-Uhrenfabrik Alpina”. Zakłady organizacji mieściły się wtedy w Genewie, Bienne, Besancon i Glashutte. Pierwszy chronometr Alpina Glashutte powstał w 1912: wyposażono go w ebauche z manufaktury Alpina w Genewie z wychwytem Glashhute w miejsce tradycyjnego, szwajcarskiego wychwytu kotwicowego. Tarcza tych zegarków przedstawiała napis „Pracisions-Uhrenfabrik Alpina Glashutte i.S.”. Kolejny model stworzono w roku 1913 – był to chronometr morski, zakupiony przez marynarkę wojenną Niemiec. Zegarki Alpina Glashutte ugruntowały swoją pozycję i zaczęły konkurować z tymi od Lange&Sohne. W poczuciu zagrożenia Lange wytoczyło Alpinie proces w oparciu o niewytwarzanie wszystkich komponentów zegarków w Glashutte. Sprawa toczyła się latami bez rozwiązania i została umorzona na korzyść Alpiny w roku 1915. W międzyczasie wybuchła I Wojna Światowa, co mocno odbiło się na funkcjonowaniu PUA w Glashutte. Z powodu restrykcji importowych, części nie mogły być łatwo dostarczane ze Szwajcarii do Niemiec. Inne obostrzenia blokowały również przepływ kapitału.

I Wojna Światowa

Siły alianckie nie były, z oczywistych względów, zachwycone relacjami biznesowymi pomiędzy Szwajcarią i Niemcami. Fabryka Alpiny w Glashutte borykała się już z dużymi problemami. Wreszcie w roku 1917, pod koniec wojny, organizacja „Union Horlogere” została formalnie rozwiązana. Powstały dwa niezależne towarzystwa: Union Horlogere SA w Bienne oraz Alpina Deutsche Uhrmacher-Genossenschaft G.m.b.H. w Berlinie. Oddzielna gałąź organizacji, odpowiedzialna z szwajcarską część biznesu, zorganizowała się pod trzecim, odrębnym szyldem ”Alpina Association des Horlogers Suisses”. Aktywa marki drastycznie wzrosły po I Wojnie Światowej. Zegarki sprzedawano poprzez 2000 dystrybutorów na terenie Europy – od Lizbony przez Kopenhagę aż po Moskwę.

Jak funkcjonowała organizacja „Union Horlogere”?

Wszyscy członkowie organizacji „UH” polegali na Stowarzyszeniu, które celowało w sprzedawanie wysokiej jakości zegarków pod marką Alpina. Każdy zegarmistrz, manufaktura czy dystrybutor, który chciał stać się członkiem biznesu, musiał o to zabiegać. Rada Nadzorcza „UH” dogłębnie badała potencjalnych kandydatów, odrzucając ich lub przyjmując do organizacji. Przyszły członek musiał także opłacić odpowiednie wpisowe. Członkostwo pozwalało każdemu reprezentantowi korzystać z atrakcyjnych cen na zakup zegarków Alpina oraz szeregu innych korzyści.

Stowarzyszenie działało w najlepszej wierze i trosce o swoich członków i ich maksymalny zysk. Jego działalność była w całości prowadzona w formie non-profit (bez zysku). Każdy członek miał gwarancję bycia jedynym dystrybutorem Alpiny w swoim mieście (chyba, że miasto było na tyle duże, że potrzebowało więcej niż jednego przedstawiciela). Członkowie mogli dystrybuować inne marki, ale nie mogli być członkami innej, podobnej organizacji czy stowarzyszenia. Stowarzyszenie ustalało ceny jednolite dla wszystkich przedstawicieli. Reklamy były w całości finansowane przez Stowarzyszenie ze środków wspólnych. Od roku 1908 Stowarzyszenie ustanowiło wspólną gwarancję obowiązującą we wszystkich punktach na terenie Szwajcarii. W roku 1926 gwarancja nabrała mocy międzynarodowej. Stowarzyszenie udzielało wszelkiej pomocy swoim partnerom, włącznie ze wsparciem reklamowym, szkoleniami i biuletynem informującym o nowościach i rozwoju marki.

Działalności Stowarzyszenia przewodniczyła Rada. Raz do roku organizowano dwudniowe spotkanie wszystkich członków organizacji, powiązane z prezentacją nowości i omawianiem biznesu. Wszyscy członkowie tworzyli wspólnotę gotową nieść pomoc w dobrych i złych czasach.

Alpina Gruen Gilde 1929-1937

Sukces Alpina Union Horlogere sprowokował zainteresowanie innych marek. Pochodząca ze stanu Cincinnati (USA) marka Gruen zapragnęła połączyć siły i skorzystać z europejskiej sieci dystrybucji Alpiny. W roku 1929 narodził się związek nazwany „Alpina Gruen Gilde SA”, największa taka wspólnota interesów w dziejach branży zegarkowej. Modelem flagowym tego okresu jest „Doctor’s Watch” produkowany przez fabrykę Aegler (później wykupioną przez ROLEXA). „Doctor’s Watch” sprzedawany był pod markami Alpina, Gruen, Alpina-Gruen i Rolex („Prince”). Początkowy sukces okazał się jednak krótkoterminowy. Zegarki Gruene, mimo swojej dobrej jakości, były prawie nieznane w Europie. Dodatkowo marka chciała sprzedawać swoje wyroby drożej niż Alpina, co spotkało się z dużym sprzeciwem Stowarzyszenia. W tym samym czasie Gruen limitował dostęp Alpiny do swoich amerykańskich przedstawicieli. Kooperacja przynosiła straty aż wreszcie obie marki rozstały się w roku 1937 – Alpina kontynuowała swoją historię sama.

Bestsellery Alpiny

W roku 1933 Alpina zaprezentowała swój pierwszy zegarek sportowy – „Blockuhr” – w stalowej kopercie. W tym samym czasie opatentowany został nowy typ koronki (Brevet 1464). Dzięki postępowi technicznemu zegarek sportowy szybko ewoluował i w roku 1938 przekształcił się w model „Alpina 4”. „4” oznaczała kombinację czterech fundamentalnych wyróżników zegarka sportowego Alpiny: anty-magnetyzm, wodoszczelność (dzięki kopercie typu „Geneva”), system antywstrząsowy Incabloc, stal nierdzewna. Model „Alpina 4” napędzał automatyczny kaliber 592, jeden z najlepszych w swojej generacji. Ten sam mechanizm znalazł swoje zastosowanie w późniejszych modelach jak np. Alpina 70 (1953), Standard (1958) czy Tropicproof (1968). W roku 1945 powstał pierwszy manufakturowy automat Alpiny – kaliber 582. System naciągu automatycznego opierał się na dwóch sprężynach wspierających wahnik. Ten duży i dokładny kaliber wyposażono w sprężynę Nivarox, balans o częstotliwości 18.000 A/h i system Incabloc. Rezerwa chodu wynosiła 40h. W roku 1957 zadebiutował model Alpina President, szybko zyskując sobie miano dobrego i niezawodnego zegarka sportowego (napędzał go kaliber 584c z datownikiem). Rok 1963 to automatyczny mechanizm dedykowany kobietom – najmniejszy, najbardziej niezawodny w swojej klasie na owe czasy: kaliber 362. Jego system naciągowy nakręcał sprężynę w obu kierunkach. To tylko kilka z najbardziej znaczących modeli. W szczytowej formie kolekcja Alpiny liczyła kilkaset modeli (w 1958 oferta liczyła ich 1000). Patrząc wstecz można stwierdzić, że kolekcja sportowa była dla Alpiny najistotniejsza. Począwszy od roku 1933 Alpina regularnie i nieustannie poprawiała jakość swoich sportowych modeli, podążając za ewoluującym społeczeństwem coraz mocniej angażującym się w aktywne wykorzystywanie czasu wolnego.

II Wojna Światowa

Podczas gdy I Wojna Światowa podzieliła Union Horlogere na trzy niezależne firmy, wybuch II Wojny układ ten poddał szczegółowej analizie. Restrykcje dotyczące importu, przepływu środków i wreszcie problemy z przemieszczaniem się ograniczały działalność. W końcu Alianci wymusili na Swiss Alpina Union Horlogere porzucenie wykorzystywania nazwy Alpina w Niemczech. Organizacja niemiecka przyjęła nazwę Dugena (Deutsche Uhremacher-Genossenschaft Alpina), która stałą się nowym znakiem firmy.

Po wojnie

Zmiana niemieckiej filii na Dugena pozwoliła na sprzedaż zegarków przez innych partnerów Organizacji na całym świecie. Swiss Union Horlogere znów sprzedawała tylko najwyższej klasy zegarki szwajcarskie pod szyldem Alpina. Marka rozrastała się, a Organizacja z każdym rokiem zyskiwała nowych członków. Wszystko przebiegało sprawnie aż do lat 70-tych i kryzysu kwarcowego, który gwałtownie uderzył w szwajcarskie zegarmistrzostwo. Alpina była bezbronna wobec przytłaczającego napływu elektronicznych zegarków. Inne marki zaczęły wiązać się w grupy (protoplastów Swatch Group) lecz Alpina zdecydowała się walczyć sama – bez większego sukcesu. W roku 1972 powstała Alpina Watch International SA, przejęta w całości przez niemieckiego inwestora. Kilka lat później siedzibę marki przeniesiono do Kolonii w Niemczech. Zegarki Alpina sprzedawano pod hasłem „Alpina – marka zarezerwowana dla specjalnych dystrybutorów”. Duch dawnej Alpiny i „Alpinistów” zaczynał tracić swój blask. Proces projektowy, prowadzony częściowo przez filię niemiecką, owocował mniej spójną i tracącą wyrazistość kolekcją, a to nie umknęło uwadze coraz mniej zainteresowanemu marką rynkowi. Alpina przegapiła rezurekcję mechanicznego zegarmistrzostwa w latach 80-tych i 90-tych, także za sprawą znacznego oddalenia niemieckiego inwestora od Szwajcarii. Ciągle jednak, po dziś dzień, niektórzy z pozostałych „Alpinistów” spotykają się co roku na nieformalnych zjazdach. Reaktywowanie ducha „Alpinistów”, którzy uczynili markę tak silną i popularną, jest celem nadrzędnym dla dzisiejszej Alpiny. Na terenie Niemiec marka jest obecnie dostępna tylko w 30 punktach.

Odrodzenie Alpiny

W lutym 2002 roku Alpina Watch International SA przedstawiła nową, sportową kolekcję zegarków mechanicznych z logo Alpina, utrwalających dziedzictwo marki.