Regulator balansowy
Regulator balansowy ze sprężyną zwrotną został wynaleziony w 1675 roku przez Ch. Huygensa, wynalazcę pierwszego zegara wahadłowego. Niezależnymi wynalazcami regulatora balansowego byli także R. Hooke i A. Kochański.
Zadaniem regulatora chodu jest sterowanie ruchem kół zębatych przekładni chodu w taki sposób aby wskazówki poruszały się ze ściśle określoną, jednostajną prędkością obrotową. Ruch balansu powoduje spiralna sprężyna zwrotna (tzw. włos). Regulator chodu w połączeniu z wychwytem stanowi główny zespół zegarka mechanicznego. Składa się z balansu, osi balansu i włosa. Wewnętrzny koniec włosa jest zamocowany w pierścieniu, a zewnętrzny (nieruchomy) – w klocku. Na osi balansu, pod balansem, jest osadzony przerzutnik z palcem przerzutowym, współpracującym bezpośrednio z widełkami kotwicy wychwytu. Do regulacji okresu wahań balansu służy najczęściej przesuwka, osadzona sprężyście na płytce nakrywkowej. Dokładność zegarów balansowych (jak również wahadłowych) jest ograniczona tym, że okres wahań zależy w pewnym stopniu od amplitudy, a ta z kolei od momentu napędowego sprężyny. Konstruktorzy mechanizmów zegarkowych dążą na różne sposoby do uniezależnienia okresu wahań od amplitudy, czyli do zapewnienia izochronizmu. W praktyce jednak całkowity izochronizm jest niemożliwy do osiągnięcia.
Patrz też: Izochronizm
Techniczne, 1972.