Regulacja zegara wahadłowego

Wahadło zegarowe składa się zazwyczaj z pręta i przesuwnej soczewki stanowiącej ok. 70-90% masy całego wahadła. Nazwa soczewka pochodzi od kształtu dwustronnie wypukłej soczewki optycznej tego elementu. W celu przeprowadzenia regulacji koniec pręta wahadła jest nagwintowany a na nim jest osadzona nakrętka regulacyjna podtrzymująca soczewkę. W dokładnych zegarach stosuje się podziałkę na nakrętce. Podziałkę można tak dobrać aby jednej podziałce odpowiadał przyrost dobowy poprawki o 1 sekundę.

Regulacja okresu wahań odbywa się przez zmianę długości wahadła na skutek przesunięcia soczewki zamocowanej na pręcie za pomocą nakrętki regulacyjnej.

Odkręcenie nakrętki regulacyjnej w lewo i opuszczenie w dół soczewki powoduje, że długość wahadła wzrasta, okres wahań się zwiększa i następuje zwolnienie chodu zegara (dodatni przyrost dobowy poprawki). Pokręcenie nakrętki w prawo i podniesienie soczewki powoduje, że długość wahadła się skraca, okres wahań się zmniejsza i następuje przyspieszenie chodu (ujemny przyrost dobowy poprawki).

Inny sposób regulacji polega na zastosowaniu ciężarków obciążających, dokładanych na półkę znajdującą się na pręcie wahadła. Taka regulacja jest stosowana w zegarach wysokiej klasy; największy wpływ na chód zegara ma obciążenie wahadła w połowie zredukowanej jego długości, najczęściej jednak półkę umieszcza się w odległości 1/3 tej długości od punktu zawieszenia, gdyż w tym miejscu ciężarek stanowiący 1/10000 część ciężaru wahadła powoduje zmianę w chodzie zegara wynoszącą 1s/dobę.