Hak bębna

Element do zaczepienia zewnętrznego końca sprężyny napędowej. Może być przymocowany do nieruchomej części albo korpusu mechanizmu lub do wewnętrznej ścianki obracającego się bębna sprężyny. W dużych zegarach hak jest zanitowany w ściance bębna, w zegarkach wygnieciony ze ścianki bębna lub powstały z podcięcia w ściance bębna. Napęd sprężynowy (bęben) może występować ze sprężyną swobodną lub ze sprężyną w ruchomym bębnie.

W napędzie sprężynowym ze sprężyną swobodną, w czasie naciągania sprężyny wałek napędowy obraca się w przeciwnym kierunku niż w czasie napędzania mechanizmu a zewnętrzny koniec sprężyny pozostaje nieruchomy. Jest to najprostszy rodzaj napędu stosowany w naciągu ręcznym. Zasadniczą jego wadą jest zanikanie i odwracanie kierunku działania momentu napędowego podczas naciągania sprężyny.

W napędzie o ruchomym bębnie, sprężyna rozwijając się napędza swym zewnętrznym końcem bęben związany z kołem napędowym, napędzającym przekładnię chodu. Podczas naciągania sprężyny, wałek się obraca w tym samym kierunku co bęben, zwijając sprężynę i nie powodując przerwy w napędzaniu przez nią bębna. W takim rozwiązaniu może występować niewielki wzrost momentu napędowego podczas naciągania sprężyny. Tego rodzaju napęd jest charakterystyczny dla tzw. naciągu automatycznego, w którym naciąganie może trwać dłużej niż to jest potrzebne do pełnego zwinięcia sprężyny.

Patrz też Bęben sprężyny napędowej.

źródło:
Zdzisław Mrugalski: Mechanizmy zegarowe. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1972.
Bartnik/Podwapiński.